Góc phụ huynh

Bệnh sởi ở trẻ em là gì?

Bệnh sởi ở trẻ em là một bệnh lý lây truyền cấp tính qua đường hô hấp được đặc trưng bởi các biểu hiện sốt, viêm kết mạc mắt, viêm long đường hô hấp và tiêu hóa, phát ban ở vùng mặt và nhanh chóng lan rộng ra khắp cơ thể. Virus gây bệnh có thể lây lan ngay cả khi bệnh chưa có biểu hiện ra bên ngoài, kéo dài từ thời gian ủ bệnh đến khi trẻ phát ban hoàn toàn.

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, nhất là các bé chưa tiêm đủ các mũi vacxin ngừa sởi là đối tượng dễ bị lây nhiễm bệnh nhất.

Nguyên nhân trẻ bị lên sởi

Bệnh sởi ở trẻ em được gây ra bởi virus sởi, thuộc Morbillivirus của họ Paramyxoviridae. Đây là một chủng virus có khả năng lây lan và phát triển nhanh chóng và có nguy cơ bùng phát thành dịch cao khi thời tiết chuyển lạnh, thường xảy ra vào mùa đông-xuân. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, bệnh sởi có thể xuất hiện và phát hiện mạnh mẽ vào bất cứ thời điểm nào trong năm.

Trẻ em có thể nhiễm virus sởi thông qua tiếp xúc trực tiếp với người bệnh vì chủng virus này có thể phát tán ra bên ngoài khi người bệnh nói chuyện, ho, hắt hơi,… Do đó, bệnh sởi dễ lây lan và bùng phát thành dịch tại các khu vực đông người như trường học, nhà trẻ,…

Sởi ở trẻ em là bệnh lý được gây ra bởi virus

Dấu hiệu trẻ em bị sởi

1. Thể điển hình

Thông thường, bệnh sởi ở trẻ em sẽ tiến triển theo 4 giai đoạn:

• Giai đoạn ủ bệnh: Sau khi trẻ bị nhiễm virus gây bệnh, các biểu hiện bệnh sẽ không bộc phát ngay mà trẻ sẽ trải qua giai đoạn ủ bệnh thường kéo dài trong khoảng 8-11 ngày.
• Giai đoạn khởi phát, hay còn gọi là giai đoạn viêm long: Giai đoạn này thường kéo dài trong khoảng 3-4 ngày với các triệu chứng bệnh sởi ở trẻ em điển hình gồm:
  • Sốt nhẹ, vừa và sau cùng là sốt cao;
  • Viêm kết mạc, đỏ mắt;
  • Viêm xuất tiết mũi, họng;
  • Nước mắt, nước mũi chảy nhiều;
  • Ho;
  • Hạch ngoại biên sưng to…
• Giai đoạn toàn phát, hay còn gọi là giai đoạn phát ban: Giai đoạn này thường sẽ kéo dài trong khoảng 4-6 ngày. Lúc này, trẻ bắt đầu phát ban phía sau tai, sao đó lan rộng ra khắp mặt, xuống cổ, ngực, lưng, tay và phát ban khắp cơ thể trong 3 ngày. Những vết ban này có màu đỏ, sát sẩn, nhỏ, hơi nổi gờ lên so với về mặt da, có thể mọc thành từng đốm, nằm rải rác hoặc lan rộng ra, dính liền với nhau tạo thành những đám tròn 3-6mm.
• Giai đoạn lui bệnh, hay còn gọi là giai đoạn ban bay: Ở giai đoạn này, thường trẻ đã hết sốt, các vết ban bay dần đi theo thứ tự mọc của chúng và để lại vết thâm trên vùng da phát ban. Trong một số trường hợp, vết ban bay đi khi trẻ vẫn đang còn sốt, bệnh sởi có thể đã chuyển biến thành các bệnh nguy hiểm hơn. Ngoài tra, trẻ có thể bị lột da vào giai đoạn này.

Trẻ phát ban toàn cơ thể do sởi

2. Thể không điển hình

Một số trẻ bị sởi không được phát hiện sớm do bệnh chỉ xuất hiện với các biểu hiện không điển hình gồm:

• Sốt nhẹ;
• Phát bạn ít;
• Viêm long nhẹ;
• Thể trạng sức khỏe của trẻ không có thay đổi rõ rệt.

Các triệu chứng này rất khó phân biệt với các dấu hiệu của một số bệnh viêm đường hô hấp khác. Do đó, bố mẹ nên lưu ý hơn và đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và hướng dẫn điều trị bệnh sớm nếu trẻ:

• Dưới 1 tuổi và chưa tiêm vacxin phòng bệnh sởi;
• Trên 1 tuổi nhưng chỉ mới tiêm 1 mũi vacxin phòng sởi;
• Sống trong khu vực đang bùng phát dịch sởi;
• Tiếp xúc với người bệnh hoặc đến những nơi có dịch sởi.

Ngoài ra, nếu trẻ có các biểu hiện bất thường sau, mẹ nên thông báo ngay cho bác sĩ và đưa bé đến bệnh viện càng sớm càng tốt:

• Khó thở;
• Đau đầu dữ dội;
• Đau mắt khi bị ánh sáng chiếu vào;
• Có xu hướng muốn ngủ nhiều hơn, hôn mê…

Phương pháp chẩn đoán bệnh nổi sởi ở trẻ em

Để chẩn đoán bệnh sởi ở trẻ em, bác sĩ sẽ kết hợp với thăm khám lâm sàng và thực hiện một số xét nghiệm khác (xét nghiệm máu) để kiểm tra sự tồn tại của virus gây bệnh trong cơ thể trẻ. Vì vậy, khi trẻ bắt đầu có các biểu hiện bất thường, mẹ nên ghi nhớ lại các biểu hiện này và cung cấp cho bác sĩ để trẻ quá trình kiểm tra và chẩn đoán bệnh cho trẻ diễn ra nhanh chóng hơn. Ngoài ra, bác sĩ có thể hỏi về tiền sử bệnh của trẻ và gia đình khi chẩn đoán bệnh cho trẻ./.